Gebruiksveiligheid Automatische Deuren NEN-EN 16005:2023
Uitleg normering voor de gebruiksveiligheid van automatische deuren NEN-EN 16005
De Europese norm EN 16005, sinds april 2013 van kracht, is de standaard voor de veilige toepassing van automatische deuren in Europa. Deze norm heeft betrekking op de automatische toegangssystemen voor personen, waaronder:
- Schuifdeuren
- Draaideuren
- Tourniquets
- Deuren op Vluchtroutes
- Brand(werende) deuren
- Balansdeuren
- Vouwdeuren
De NEN-EN 16005 vervangt en verscherpt bestaande regelgeving omtrent de gebruiksveiligheid van automatische deuren. Deze norm verplicht dat automatische deuren geen gevaar mogen vormen voor de veiligheid of gezondheid van personen, ongeacht of ze in handmatige of automatisch modus staan.
Belangrijkste veiligheidseisen van de EN 16005:
- Sensoren en obstakeldetectie: Automatische deuren moeten zijn uitgerust met sensoren die de beweging van personen detecteren, zodat de deur tijdig en veilig opent en sluit zonder gevaar voor aanstoten of beknelling.
- Begrenzing van snelheid en kracht: Deuren moeten voldoen aan strikte normen met betrekking tot de snelheid en kracht waarmee ze openen en sluiten, om letsel te voorkomen. Dit is vooral belangrijk bij zware deuren of in omgevingen met veel voetgangers.
- Beveiliging tegen klemgevaar: Deurvleugels moeten beveiligd zijn tegen klemgevaar bij het openen of sluiten. Speciale sensoren of mechanische beveiligingen zorgen ervoor dat de deur stopt of terugkeert bij het detecteren van obstakels.
- Noodstops en vluchtroutes: In noodsituaties moeten automatische deuren handmatig of automatisch geopend kunnen worden, met name als ze onderdeel uitmaken van een vluchtroute. Dit omvat integratie met noodstroomvoorzieningen of noodverlichting.
- Documentatie en training: Bij oplevering moeten eigenaren of beheerders volledig worden geïnformeerd over de werking van de deur, inclusief alle veiligheidsmaatregelen. Het is essentieel dat deze informatie voldoet aan de vereisten van de EN 16005. De eigenaren of beheerders zijn verantwoordelijk voor het naleven van de dagelijkse controles en het onderhouden van een veilige omgeving door de periodieke inspecties en updates volgens de NEN-EN 16005.
Nieuwe installaties moeten volledig voldoen aan de norm. Bestaande automatische deuren worden tijdens onderhoud gecontroleerd en, indien nodig, aangepast om aan de norm te voldoen. Dit geldt met name voor oudere installaties die mogelijk niet meer voldoen aan de strengere eisen van de EN 16005.
Risicoanalyse en inspectie
Voordat een automatische deur in gebruik wordt genomen, moet een uitgebreide risicoanalyse worden uitgevoerd. Dit is verplicht volgens de EN 16005 en beoordeelt potentiële gevaren zoals beknelling, stoot- of valgevaar. Op basis van deze analyse worden extra veiligheidsmaatregelen geïmplementeerd, zoals de installatie van extra sensoren of het aanpassen van de snelheid van de deur.
De definitieve ingebruikname van een automatische deur moet plaatsvinden in samenwerking met de beheerder of eigenaar van de deur. Deze wordt volledig geïnformeerd over alle functies en veiligheidsmaatregelen van de deur en is verantwoordelijk voor de dagelijkse controle op veiligheid en functionaliteit.
Na installatie is periodieke inspectie door opgeleide monteurs verplicht, minimaal één keer per jaar, om ervoor te zorgen dat de deur veilig blijft functioneren. Het niet naleven van de EN 16005 kan leiden tot verhoogde veiligheidsrisico’s, zoals beknelling of stootgevaar, en kan resulteren in juridische aansprakelijkheid voor de eigenaar.
Veiligheden van een schuifdeur
Bij automatische schuifdeuren is het cruciaal om het openen en sluiten van de deur te beveiligen. Dit wordt bereikt met behulp van combinatiesensoren, waarbij radartechnologie de beweging van personen detecteert en een actief infraroodgordijn zorgt voor de bescherming van gebruikers. Deze technologie minimaliseert de kans op ongelukken bij het gebruik van de schuifdeur. In sommige gevallen moeten ook de zijkanten van de deur worden beveiligd, bijvoorbeeld wanneer de deur in een drukke omgeving staat.
Risico’s bij schuifdeuren:
A Sluiten van de deurvleugels:
Stoot-, val- en beklemmingsgevaar
B Openen van de deurvleugels:
Stoot-, val-, beklemming- en beknellingsgevaar
C Openen van de deurvleugels:
Stoot-, val-, beklemming- en beknellingsgevaar
Veiligheden van een draaideur
Tijdens het openen en sluiten van een draaideur bestaat een verhoogd risico op klem-, stoot- en valgevaar. De EN 16005 vereist het gebruik van draaiveldbeveiliging aan beide zijden van de deur. Deze beveiliging bestaat uit sensoren die personen detecteren en voorkomen dat ze in contact komen met de draaiende deurvleugel. Dankzij de driedimensionale detectie van deze sensoren kunnen gebruikers veilig door de draaideur passeren.
Daarnaast bestaat er een risico aan de scharnierzijde van de deur. Afhankelijk van de ruimte tussen de scharnier en de muur kunnen er vingers bekneld raken.
Risico’s bij draaideuren:
A1 Openen van de deur:
Klem-, stoot- en valgevaar
A2 Sluiten van de deur:
Stoot-, val- en beknellingsgevaar
B Scharnierzijde:
Beknellingsgevaar
Veiligheden van een tourniquet
Tourniquets worden vaak gebruikt in drukbezochte omgevingen, zoals kantoren of openbare gebouwen. De draaibeweging van de deur creëert aanzienlijke krachten, waardoor strikte veiligheidsmaatregelen nodig zijn. De EN 16005 schrijft voor dat tourniquets worden uitgerust met sensoren die de snelheid en kracht van de deur reguleren. Dit voorkomt dat gebruikers worden bekneld of geraakt door de deurvleugels. Bovendien moeten veiligheidsmaatregelen zoals obstakeldetectie en snelheidsbegrenzing worden gecombineerd voor maximale veiligheid.
Risico’s bij tourniquets:
A Betreden van de tourniquet
Beknelling- en beklemmingsgevaar
B Tussen de deurvleugel en vaste muur (of deel)
Beknellingsgevaar
C1&C2 Aanstoten door de deurvleugel
Stoot-, val- en beknellingsgevaar
D Tussen de deurvleugel en plafond
Beknellingsgevaar
De noodzaak en voordelen van professioneel onderhoud
Bij FAAC staat veiligheid centraal. Jaarlijks onderhoud is essentieel om te voldoen aan de NEN-EN 16005 en om de levensduur van de installatie te verlengen. Regelmatig en kwalitatief onderhoud zorgt ervoor dat automatische deuren optimaal blijven functioneren (lees: minder storingen) en dat alle veiligheidsvoorzieningen naar behoren werken. Dit onderhoud omvat onder meer het controleren van de sensoren, het testen van de noodstops en het controleren van de kracht en snelheid van de deurvleugels.
Onze technici zijn professioneel opgeleid en gespecialiseerd in het onderhouden van automatische deuren conform de EN 16005. Ze begrijpen dat onze werkzaamheden ondersteunend moeten zijn aan uw bedrijfsprocessen en handelen hiernaar: zorgvuldig, vriendelijk en meedenkend. Door goed onderhoud te laten uitvoeren, voldoet u niet alleen aan de wettelijke verplichtingen, maar vermindert u ook het risico op aansprakelijkheid bij eventuele incidenten. Dit draagt bij aan een veilige en betrouwbare installatie voor uw medewerkers en bezoekers.